'Mijn naam is Carmen van Ooijen en ik ben afgelopen zomer afgestudeerd tot psychosomatisch fysiotherapeut MSc. Voor mijn masterthesis heb ik onderzoek gedaan naar hoe algemeen fysiotherapeuten mogelijk zouden kunnen screenen op een negatieve seksuele ervaring bij patiënten.

Er heerst nog veel taboe en onwetendheid over dit onderwerp. Kennis hebben over NSE en bewust zijn van de mogelijke gevolgen kan ook de psychosomatisch fysiotherapeut helpen om de klacht beter te begrijpen, de communicatie en benadering zorgvuldiger op de patiënt af te stemmen en te zorgen voor zorgverlening die aansluit bij de patiënt.

Een traumatische ervaring in het verleden, zoals een negatieve seksuele ervaring (NSE), is namelijk geassocieerd met het ontwikkelen van chronische pijn en aanhoudende (verklaarde en onverklaarde) lichamelijke klachten. Op dit moment screenen algemeen fysiotherapeuten waarschijnlijk niet gestructureerd op de aanwezigheid van een NSE waardoor klachten mogelijk niet adequaat gediagnosticeerd worden en patiënten geen passende zorg krijgen.

Er heerst nog veel taboe en onwetendheid over dit onderwerp. Kennis hebben over NSE en bewust zijn van de mogelijke gevolgen kan ook de psychosomatisch fysiotherapeut helpen om de klacht beter te begrijpen, de communicatie en benadering zorgvuldiger op de patiënt af te stemmen en te zorgen voor zorgverlening die aansluit bij de patiënt.

De psychosomatisch fysiotherapeut vraagt vaak al naar spanningsmomenten en life-events, maar kan ook vragen naar negatieve lichamelijke ervaringen. De participanten uit dit onderzoek raadde aan niet letterlijk te vragen naar een negatieve seksuele ervaring omdat wij, als (psychosomatisch) fysiotherapeuten, niet het trauma als aangrijpingspunt hebben maar de lichamelijke gevolgen van het trauma. Daarnaast is het belangrijk om de patiënt uit te nodigen tot vertellen, door een open, niet oordelende houding aan te nemen en de patiënt de ruimte en controle te geven. Er zijn een aantal verbale en non-verbale signalen waar de therapeut alert op kan zijn bij de patiënt zoals het vermijden van oogcontact en het benoemen van een specifieke leeftijd waarop de klachten zijn ontstaan. Daarnaast zijn er andere signalen zoals een afwijkend beloop of bepaalde klachtenbeelden zoals recidiverende pijnklachten of bekkenbodemklachten.

Een NSE hoeft echter niet altijd een relatie te hebben met het klachtenbeeld, maar het is goed om te realiseren dat een aanzienlijk deel van de patiënten die de (psychosomatisch) fysiotherapeut ziet op een dag bekend is met een NSE. Blijf ten alle tijden kritisch op je eigen handelen en waarborg ten alle tijden de veiligheid van de patiënt.

Dit onderzoek is een startpunt voor meer bewustwording, kennis en een opening voor gesprek over dit onderwerp bijvoorbeeld met collega’s. Wilt u graag het hele onderzoek of de literatuurlijst lezen? Stuur dan een mailtje naar: [email protected].'

Factsheet 'Screening op een negatieve seksuele ervaring bij patiënten'